Hasankeyf Ilısu Barajı Eylemleri Ekoloji Eylem Grubu: 24 September 2013 - 08 October 2019

ÖZET

Dicle Nehri üzerinde inşa edilmek istenen Ilısu Barajı'nın mağduriyet yaratacağını düşünen Hasankeyfliler tarafından yürüyüş gerçekleştirildi. Hasankeyf ve Sur Küresel Eylem Günü ilan edilen 28 Nisan’da, 20 ayrı ülkede bir dizi eylem ve etkinlik düzenlendi.

Oturma Eylemi, Pankart, Yürüyüş

Batman'ın Ilısu Baraj Gölü altında kalacak tarihi Hasankeyf İlçesi'nin Kesmeköprü Köyü'nde yaşayan yaklaşık 300 kişi, kendi topraklarının yeni yerleşim birimine verileceğini, kendilerinin de Raman Dağı'na gönderileceği iddiası üzerine ilçede baraj inşaatına giden yolda yol kesme eylemi yaptı. “Kırlangıç değiliz T.C. vatandaşıyız göç etmek istemiyoruz”, “Tarlalarımız bizden alınıp Hasankeyflilere hediye ediliyor”, “Göçün mimarı DSİ” yazılı dövizler açan köylüler, yeniden yerleşim projesi kapsamında kurulan yeni Hasankeyf'te kendilerine yer verilmesini istedi. Köy muhtarı İhsan Yıldız, topraklarının yarı fiyatına alındığını, kendilerinin ise göçe zorlandığını söyledi. Eylemin bir gün öncesinde (23 Eylül 2013) Hasankeyf'e gelerek yeni köprü ve kavşakların temelini atan Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz ile Ulaştırma,Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ile Hasankeyflilerin basına kapalı görüştüklerini dile getiren köylülerden Abdülkerim Tapkan, toplantıya gizli katıldıklarını, yeni Hasankeyf'te yer alma taleplerinin ise bakanlar tarafından kabul edilmediğini belirtti. Haklarını alana kadar eylemlerini devam edeceklerini duyuran köylülere jandarma müdahale etti.

Yürüyüş, Oturma Eylemi

Dicle Nehri üzerinde inşa edilmek istenen Ilısu Barajı'nın mağduriyet yaratacağını savunan ve Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından ev ile işyerlerinin değerinden düşük istimlâk edilmesini protesto eden Hasankeyfliler, yürüyüşlerinin engellenmesi üzerine oturma eylemi yaptı.

Okulları boykot eden ve iş yerlerini açmayan yüzlerce Hasankeyfli Köprübaşı mevkiinde toplanarak ilçe merkezine doğru yürüyüşe geçti. 

"Devlet Su İşleri bırak bu işleri", "Kamulaştırma kandırma", "Mağaralarımıza razıyız villalar size kalsın" ve "Çocukluğumuzu çaldınız bırakın geleceğimizi yaşayalım" dövizleri taşındı. Dicle Nehri üzerinde bulunan köprünün ortasında asker ve polisler tarafından durdurulan kitle, oturma eylemine geçti ve yaklaşık iki saat boyunca Batman-Mardin karayolunu trafiğe kapattı. Eylem yerine gelen Hasankeyf Kaymakamı Temel Ayca ve Hasankeyf Belediye Başkanı Abdulvahap Kuşen'e de tepki gösterildi. Yapılan görüşmeler sonucunda kitleyi ablukaya alan polis ve jandarmalar geri çekildi. Yolda araçlar uzun kuyruk oluştururken, eylemciler sadece ambulans ve hastalara yolu açtı. Yaptıkları eylemin amacının Hasankeyf'in mağduriyetini gündeme getirmek olduğunu ifade eden Altuğ, ev ve iş yerlerine verilen kamulaştırma bedellerinin az olduğu ve yeni Hasankeyf'te kendileri için yapılan konut ve iş yerlerinin fiyatlarının çok yüksek olduğunu ileri sürdü. Altuğ, "Bizim iş yerlerimize 10 bin fiyat biçiyorlar. Yeni Hasankeyf'te ise bir iş yerine 180 bin fiyat biçiyorlar. Eğer bunlar düzeltilmezse ve bu şekilde bizi zor durumda bırakırlarsa eylemlerimiz devam edecek. Bu bir başlangıçtır. Bakanlar da bunu duysun ve bunu Başbakan Recep Tayip Erdoğan'a iletmelerini istiyoruz", dedi.

Altuğ, mülki amirinin kendilerine verdiği sözü yerine getirmek kaydıyla DSİ yetkilileri ve valinin Hasankeyf'e gelip kendilerini dinlemelerini istediklerini dile getirdi. Eylem alkışlarla sonlandırıldı.

Açıklama, Protesto

Hasankeyf ve Sur Küresel Eylem Günü ilan edilen 28 Nisan’da, 20 ayrı ülkede bir dizi eylem ve etkinlik düzenlendi.

Ayboğa açıklamasında barajla birlikte tüm ekosistemin zarar göreceğini ve tarihin en büyük doğa tahribatlarından birinin yaşanacağına işaret etti.Sonrasında ise hiçbir eylem ve etkinliğin küçük sayılmayacağını vurgulayarak mücadelede dayanışma çağrısında bulundu.

İmza toplama

Hasankeyf Koordinasyonu, Hasankeyf’i ve Dicle Vadisi’ni su altında bırakması beklenen Ilısu Barajı’nın durdurulması için ulusal ve uluslararası alanda 300 binin üzerinde imza toplandığını belirtirek, devam eden imza kampanyalarına destek çağrısında bulundu.

Hasankeyf ve Dicle Vadisi için başlatılan imza kampanyalarına dair güncel bilgileri kamuoyu ile paylaşan Hasankeyf Koordinasyonu yaptığı açıklamada, Temmuz 2019’da barajın su tutmaya başladığı ve bugünlerde Hasankeyf’e giriş çıkışların kapatıldığını belirterek, şunları söyledi: “1980’lerden itibaren sular altında kalacak denilen Hasankeyf ile Dicle Vadisi, bugün, 1988’den beri baraja karşı çıkan ulusal ve uluslararası onlarca sivil toplum kuruluşu ve milyonlarca insanın verdiği tepki sonucu hâlâ ayakta. Ilısu Barajı akış aşağı bölge üzerinde çok olumsuz etkileri olacaktır. 82 milyon yurttaşımız başta olmak üzere tüm dünyayı, 12 bin yıllık insanlık tarihini olan Hasankeyf ile milyonlarca canlıya ev sahipliği yapan Dicle Vadisi’nin 50 yıl ömrü ön görülen bir barajın suları altında yok edilmeye çalışılmasına karşı, tarihin ve doğanın çığlığına, bir imza da olsa ses olmaya çağırıyoruz”.